Blog door Gerard Bottemanne, Onderzoeksbureau GBNED.

Vorig jaar heeft het ReferentieGrootboekschema (verder te noemen RGS) een positieve boost gehad en is de belangstelling verder gegroeid. Tegelijkertijd zijn er de nodige openstaande punten die nog opgelost of hersteld moeten worden. Zo zijn honderden RGS-codes specifiek voor woningcorporaties verweven in het standaard RGS schema. Daarom bij deze een voorstel voor het weer beheersbaar maken en houden van RGS. 

EInd 2019 is versie 3.2 van RGS verschenen. Het aantal openstaande punten en problemen met het RGS-schema is sinds deze versie verder toegenomen.tot 18 stuks. 

Bij een relatief nieuwe ontwikkeling als RGS is het natuurlijk niet vreemd dat sprake is van openstaande punten. Dat heeft ook te maken met voortschrijdend inzicht en het gebruik van RGS in de praktijk. Wel maak ik me zorgen over de punten die al langer open staan en de beheersbaarheid van het RGS-schema in gevaar brengen. Naast alleen melden van problemen en openstaande punten, vanuit de markt en eigen bevindingen, wil ik, onder meer door middel van deze blog, ook een oplossing(srichting) aanreiken voor een aantal van deze punten. Deze oplossingsrichting heb ik ook gemaild aan de secretaris van de RGS-organisatie om te verspreiden aan de expertgroep, beheergroep en de Taskforce Implementatie van RGS. Het gaat hierbij om het volgende:

1. RGS niveau 4;
   RGS kent meerdere niveaus, waarbij niveau 4 is bedoeld voor grootboekrekeningen en niveau 5 voor mutaties. In de praktijk is dit niet consequent toegepast en is niveau 5 een vergaarbak geworden voor van alles en nog wat (zie opsomming RGS niet-ready).
   
   Meerdere leveranciers van standaard boekhoudsoftware hebben al besloten om hun rekeningschema's (en dat van klanten) alleen te koppelen aan niveau 4 van RGS en niveau 5 te laten voor wat het is. Het probleem hierbij is dat enkele rekeningen binnen RGS zijn ongebracht op niveau 5 die mijn inziens eigenlijk op niveau 4 thuishoren. Het gaat dan met name om enkele BTW-rekeningen voor de Belastingdienst. En bijvoorbeeld de rekening "vraagposten".
   
   Mijn voorstel is nu de paar rekeningen (het gaat slechts om een handjevol rekeningen) op niveau 5 die eigenlijk thuishoren op niveau 4 ook onder te brengen op niveau 4. 
   
   Resultaat:
   Het resultaat is volgens mij dan een beheersbaar RGS-schema op niveau 4 dat bruikbaar is voor leveranciers van standaard boekhoudsoftware, voor zover geen sprake is van specifieke branchegerichte zaken (zie verderop in deze blog). Degenen die dan rekeningschema's moeten koppelen aan RGS (zoals accountants-, administratiekantoren, boekhouders en softwareleveranciers) hebben dan te maken met een overzichtelijker en beter beheersbaar RGS-schema. Oftewel hooguit 1.200 RGS-codes (t/m niveau 4) in plaats van ruim 3.800! RGS-codes (t/m niveau 5).
   
   Onderstaand nog even toelichting over RGS en BTW (bron RGS niet-ready):
   

   (juni 2019)
   Het is nu niet mogelijk de af te dragen, te verrekenen en afgedragen BTW te boeken op niveau 4. De rekening "afgedragen BTW" ontbreekt op niveau 4.

   Opvallende zaken m.b.t. BTW en RGS zijn ook:

   De omzet is verregaand verbijzonderd naar soort en hoogte omzetbelasting op niveau 4 en BTW rekeningen zelf niet. Deze laatste zijn verbijzonderd op niveau 5. Waarom wordt niveau 4 en 5 in deze verschillend toegepast.
   Waarom kent "af te dragen BTW" in RGS een beginbalans op niveau 5 en kent "te vorderen BTW" in RGS geen beginbalans op niveau 5?

   "Te betalen Omzetbelasting" (BSchBepBtw) kent als Referentie omslagcode "Terug te vorderen Omzetbelasting" (BVorVbkTvo). Beide rekeningen kennen echter een volledig andere onderverdeling op niveau 5, waardoor de omslagcode niet logisch meer is als met niveau 5 gewerkt wordt.

   Het voorgestelde ZZP-schema door de Belastingdienst (ZekerOnline team) kent de volgende extra RGS-code: BSchBepBtwOlt - Omzetbelasting leveringen/diensten verlaagd tarief 9%.

   Het kan toch niet waar zijn dat bij elke wijziging van een BTW percentage er RGS-codes bij moeten komen? Het percentage is niet af te leiden uit RGS! Ook niet voor standaard percentage, dus waarom wel voor 9%.
   
   BTW aangifte vindt plaats op basis van de sub administratie BTW en staat daarmee feitelijk los van RGS. Net zoals de ICP opgave los staat van RGS. Niveau 5 voor de BTW aangifte opnemen lijkt alleen logisch als dit voor de ICP opgave ook zou plaatsvinden. Daarnaast is er SBR voor de BTW aangifte en ICP opgave.

2. RGS niveau 5;
   Aanvullend op hetgeen voorgesteld over niveau 4 stel ik voor niveau 5 te gebruiken voor echt specifeke utvragen, zoals branchegericht voor onder meer woningcorporaties en agrarisch. En andere echt specifieke behoeftes uit de praktijk.
   
   Dat laat onverlet dat niveau 4 van RGS (dus op het niveau van grootboekrekeningen) natuurlijk wel rekeningen moet bevatten voor het ondersteunen van zaken als voorraad, onderhanden werk en kostprijs verkopen. Oftewel rekeningen die betrekking hebben op standaard bedrijfstypologieën. Graag verwijs ik hiervoor even naar de ons allen bekende indeling volgens Starreveld Bestuurlijke informatieverzorging. 
     
   Huidige RGS-codes op niveau 5 die helemaal niet in gebruik zijn en waarvoor geen concreet voorbeeld voorhanden is zou ik dan helemaal laten vervallen. 
     
3. RGS-codes woningcorporaties;
   Voor Woningcorporaties, verder te noemen Woco, zijn honderden RGS-codes toegevoegd sinds RGS versie 3.1. Zowel op RGS niveau 3,4 als 5). Hierbij is geen gebruik gemaakt van een (al dan niet branche specifieke) extensie, zodat de RGS-codes voor Woco deel uitmaken van het standaard RGS-schema (bron RGS niet-ready).
   
   Zo komen we voor Woco rekeningen tegen als:
   - Kostprijs Niet-Daeb- vastgoed in exploitatie;
   - Cumulatieve afschrijvingen en waardeverminderingen Niet-Daeb-vastgoed in exploitatie;
   - Schuld aan DAEB. 
   Voor de RGS-codes die specifiek branchegericht zijn voor Woco is op dit moment geen filter aanwezig. In de RGS-taxonomie is uberhaupt geen filtermogelijkheid opgenomen voor dit soort situaties. Het is volgens ons dus niet mogelijk een standaard RGS-schema op te vragen zonder de branchespecifieke RGS-codes voor Woco. 
   
   Mijn voorstel is dat per omgaande WOCO op niveau 3 en 4 in RGS, die nu dwars door de standaard heenloopt, door de beheergroep wordt hersteld in overleg met de WOCO sector. 

Wat bereiken we hiermee:

1. Een beheersbaar, stabiel en standaard RGS schema t/m niveau 4;
      
2. De mogelijkheid van niveau 5 voor branche specifieke zaken of andere specifieke zaken. Omdat altijd sprake blijft van een onderverdeling van niveau 4, zal e.e.a. altijd aan blijven sluiten met standaard RGS op niveau 4.
     
3. Extensies op RGS kunnen wellicht geheel vervallen vanwege het nieuwe karakter van niveau 5.
   Daarmee komt ook een einde aan de jarenlange onduidelijkheid hoe met extensies om te gaan.
      
4. Standaard boekhoudsoftware kan blijven werken met alleen niveau 4. Alleen voor boekhoudsoftware in specifieke branches kan gebruik gemaakt worden van niveau 5.

Als dan meteen het RGS-referentienummer in ere wordt hersteld hebben we volgens mij een basis die jaren en jaren mee kan.
Zowel voor de Alfabet aanhangers (RGS-code) als de decimaal rekeningschema aanhangers (RGS-nummer).

NBA en NOAB zijn aan zet:

De coördinatie van RGS is in handen van de eerder genoemde expertgroep, beheergroep en de Taskforce Implementatie van RGS. De leiding van deze groepen is in handen van de NBA en NOAB. Mede door de achterban van beide organisaties is naar mijn idee ruim voldoende administratieve kennis voorhanden om bovenstaande punten snel op te lossen en RGS daarmee weer beheersbaar te krijgen. 

Ik ben altijd bereid dit voorstel nader toe te lichten aan een ieder die daar behoefte aan heeft. Ook ben ik me ervan bewust dat er meerdere wegen naar Rome leiden en er wellicht andere oplossingsalternatieven voorhanden zijn. Als er maar gekomen wordt tot oplossingen die breed gedragen worden door de markt en RGS daarmee een glansrijke toekomst tegemoet kan zien. 

Zelf hoop ik RGS Ready per april 2020 weer een positief vervolg te kunnen geven met naast boekhoudsoftware ook aandacht voor andere software, zoals rapportage-, dashboard-, analyse en fiscale aangiftesoftware. Voorwaarde is wel dat openstaande problemen tegen die tijd opgelost of in elk geval onder controle zijn. Aan mij zal het niet liggen in elk geval. Ik werk graag, mits constructief en onafhankelijk, met een ieder samen.

Reacties op deze blog zijn van harte welkom en kunnen, ter publicatie, gemail worden aan rgs@gbned.nl. 
Reageren op Twitter of LinkediN is natuurlijk ook prima.