Door Bert-Jan Wiegeraad, SIEL.

De boekhouding van een zzp'er is in de regel vele malen eenvoudiger dan die van een MKB-bedrijf maar de administratieve eisen zijn in de basis gelijk. Wanneer je kijkt naar de veranderingen voor zzp'ers in de afgelopen jaren, lijken zzp'ers toch stap voor stap een eigen financieel administratief kader te krijgen.

Het moet de overheid al jaren een doorn in het oog zijn dat zzp'ers formeel ondernemers zijn maar er administratief soms met de pet naar gooien. Bovendien leggen al die mini-ondernemers een druk op de controle-capaciteit van de belastingdienst. Wellicht daarom wordt de kleine zzp'er de laatste jaren stelselmatig ontdaan van administratieve verplichtingen.

Geen btw-administratie meer
De oude Kleine ondernemersregeling (KOR) was voor veel zzp'ers erg lastig, zeker als er verlegde btw meespeelde. De nieuwe KOR is gewoon een btw-vrijstelling. Dat maakt de administratie al een stuk eenvoudiger.

Geen balans meer
De balans is in essentie een weergave van de vermogenspositie van de onderneming. Zzp'ers hebben echter veelal een eenmanszaak, vof of maatschap en bij deze rechtsvormen is het eigen vermogen een beetje een wassen neus. Geld kan vrijelijk worden onttrokken of gestort zonder fiscale consequenties.

Om de balans te kunnen schrappen, moe(s)ten nog wel wat obstakels worden genomen.

Investeringen waarop wordt afgeschreven, moeten wel goed bijgehouden worden over meerdere jaren. Daar zijn afschrijfstaten eigenlijk ook goed genoeg voor. Wellicht dat de belastingdienst broedt op een nieuw element in de IB-aangifte: de meerdere jaren afschrijfstaat.

En de geactiveerde voorraad dan? De vraag is hoeveel kleine zzp'ers een voorraad hebben van enige betekenis. Bovendien wordt niet zelden de voorraad doodleuk op de balans vermeld terwijl de inkopen gewoon als kosten zijn genomen. Voorraadwaardering gaat nog weleens mis met grote gevolgen voor de winst, dus schrappen is geen vreemde gedachte.

Dan blijft een laatste reden over om een goede balans te hebben: de jaarlijkse dotatie aan de Oudedagsreserve. Dat mag alleen als er ruimte is in het eigen vermogen. Als je geen goede balans hebt, weet je ook niet of en hoeveel je mag doteren. Maar we hadden eerder al gezien dat het eigen vermogen van veel zzp'ers een wassen neus is.

In de voorjaarsnota 2022 kwam het verlossende antwoord: de Oudedagsreserve wordt per 2023 gewoon afgeschaft. Boem.

En zo wordt de weg vrijgemaakt voor een balansloze administratie waarin alleen wordt gekeken naar het resultaat. Dat is immers in de praktijk de basis voor de belastingaanslag en niet de vermogensgroei op de balans. Die hobbelde er achteraan met een rondgerekende privé-storting of -onttrekking.

En daarmee is de administratie van de zzp'er deskundig gereduceerd tot een aangifte Resultaat Overige Werkzaamheden.

Doorpakken
Nu de zzp'er alleen maar hoeft bij te houden wat hij verdient en welke kosten hij maakt, kunnen vervolgstappen worden gezet.

Automatische Winst-aangifte
Laat je bank gewoon alles bijhouden en doorgeven aan de belastingdienst.

UBL
UBL is eigenlijk een aparte column waard maar zou het voor de overheid niet fantastisch zijn als alle facturen centraal worden geregistreerd? Dan kan de belastingdienst de eventuele btw-aangifte vooraf invullen alsook de complete IB-aangifte van de kleine zzp'er.

Gemak dient de overheid. 

Bert-Jan Wiegeraad, SIEL.