Bijdrage “Payment Services Directive 2 nader uitgelegd” door Erich Schnoeckel, Manager Accountancy Program, Ecosystems & APP centre, Exact Software.

Inleiding
Payment Services Directive 2 is de volgende stap in de creatie van een transparante markt voor betalingsverkeer binnen Europa. Het is de logische opvolger van PSD1 – die bevatte onder andere de SEPA bankrekening, de BIC code voor banken en de instructie dat voor internationale betalingen in Europa het zelfde tarief dient te gelden als lokale betalingen.

PSD2 is in principe gericht op consumenten, micro entiteiten en kleinere bedrijven en raakt het betalingsverkeer, de betaalrekening. Dienstverlening van banken aan het grootbedrijf valt hier niet onder. Ook deposito’s, spaartegoeden en andere financiële producten vallen hier buiten. Formeel is er voor het middelgrote bedrijf niets geregeld.

PSD2 bepaalt dat de informatie van de transacties op de betaalrekening eigendom is van de rekeninghouder Dit wordt XS2A – Access to Accounts genoemd. En dat de toegang tot deze gegevens door de rekeninghouder ook aan andere partijen dan de bank verstrekt kan worden. Hiervoor zijn door de EU nieuwe rollen met minder stringente regelgeving gedefinieerd.

Meer partijen met toegang tot de betaalrekening
Om de toegang te verkrijgen tot jouw betaalrekening kan een partij een AISP – een Account Information Service Provider, een rekeninginformatiedienst aanbieder worden. Een betaalrekeninghouder kan deze AISP dan toegang verlenen tot de gegevens van jouw betaalrekening – alle transactie informatie, inclusief de omschrijvingen die deze transacties horen. Uiteraard kan je deze toegang ook weer ontzeggen.

Een AISP kan deze dienst over meerdere banken, meerdere bankrekeningen, aanbieden en zodoende een totaal overzicht van transacties aanbieden. Voor saldo informatie (betaalrekeningen) hoef je hiervoor niet meer naar een applicatie van meerdere banken te gaan.

Een niveau dieper heeft de Europese Unie de PISP – een Payment Initiation Service Provider, een betalingsinitiatiedienst aanbieder gedefinieerd. Deze PISP mag namens de betaalrekeninghouder geverifieerde transacties aanbieden aan banken. Dit betekent dat een betaling van het opstellen tot de autorisatie geheel buiten het domein van de bank kan plaats vinden.

Voor zowel de AISP en PISP geldt dat zij niet aan de strenge compliance eisen die aan een volledige bankvergunning worden gesteld, hoeven te voldoen.

Voor de uitvoering van de acties van de AISP en de PISP dient er nog altijd een bankrekening aangehouden te worden. Deze bankrekening wordt dan aangehouden door een ASPSP - Account Servicing Payment Service Provider, wij noemen dat een bank. Deze bank die geregistreerd te zijn in een van de EU landen en zich te conformeren aan de wet- en regelgeving van het betreffende land en zich te onderwerpen aan de instructies van de toezichthouder. In Nederland zijn dat de DNB en AFM.

Mogelijkheden
Een bank biedt tot op heden slechts informatie aan van een rekeninghouder van de rekeningen bij die bank.

Een AISP (een dienst die overigens ook door de traditionele banken geleverd kan worden) kan straks informatie aanbieden van al uw betaalrekeningen bij meerdere banken in één overzicht. Hierbinnen kunnen cashflow analyses, voorspelling, historisch gedrag etc. vollediger en nauwkeuriger getoond worden.

De PISP diensten zijn legio. Webwinkels maken nu nog gebruik van iDeal voor de autorisatie van de transactie binnen de door u gekozen bank. Deze betaling kan straks binnen de webwinkel afgerond worden. Boekhoudpakketten creëren export bestanden per bank, die vervolgens in de bank omgeving nogmaals geautoriseerd moeten worden. iDeal betalingen binnen deze omgeving zijn minder interessant omdat deze moeilijk in de tijd gepland kunnen worden. Apps waarin direct afgerekend kan worden, zonder gebruik te maken van de relatief dure infrastructuur van Payment Service Providers, Creditcard bedrijven, Paypal etc.

Technologie en tijdspad
In de PSD2 richtlijn van de Europese Unie staat het bovenstaande in meer detail beschreven. Op dit moment is er door de EU een Regulatory Technical Standard gepubliceerd waarop door de lidstaten (de partijen in) gereageerd kan worden. Dit zal leiden tot aanpassingen aan de standard.

In januari 2017 zal een definitieve standaard door de EU gepubliceerd worden waarna de lidstaten maximaal 18 maanden hebben om deze te implementeren.

De “standard” gaat over de manier waarop XS2A geregeld wordt. In het kort een manier (een API) die toegang biedt tot bankrekening, maar gaat niet zover dat er technische details in geregeld zijn. Dit zal dus door de bank(en) afzonderlijk van elkaar verzorgd worden. De Regulatory Technical Standard gaat over het proces en niet over de techniek. De standaard zegt vervolgens ook niets ook de kwaliteit van de API, de respons tijden en de support hierop.

Idealiter komt er natuurlijk maar één API, één standaard voor alle banken. En niet, zoals bij SEPA, bijna standaard en kleinere verschillen per bank en grotere verschillen per land.

Helaas leert een rondje langs de banken, de Betaalvereniging en de DNB dat ook een Nederlandse standaard nog even op zich laat wachten. Gesprekken hierover zijn dankzij de inzet van Exact inmiddels wel tot stand gekomen. Een breed overleg met vertegenwoordigers van banken, betaaldienstverleners, thuiswinkelorganisatie, kredietbeoordelaar en software partijen is in gang gezet.

Gesprekken met de ECB en centrale banken in andere landen geven het beeld dat er in Europa meerdere standaarden zullen ontstaan en de verwachting op één uniform API platform de prullenbak in kan. Binnen Europa is de UK het verst met de implementatie. Daar kan inmiddels in door de toezichthouder geregelde proeftuinomgevingen geëxperimenteerd worden. De Nordics hebben ook al stappen gezet en ook uit Polen bereiken ons gunstige berichten. Verder is het verdacht stil. Maar de echte technische standaard is dan ook niet vastgesteld.

De mening van Exact over PSD2:
Er zal nog zeker veel water door de Rijn stromen alvorens deze standaard bij iedere ondernemer bekend en geaccepteerd is. Daarnaast zijn er terecht veel organisaties die onderzoek doen naar het potentieel mogelijke misbruik van deze nieuwe mogelijkheden en daarvoor waarschuwen. Er zijn echter ook veel voordelen te bedenken voor de ondernemers. Naast verhoogd gebruiksgemak, de mogelijkheid om continu bij te zijn, waarbij de eventuele openstaande posten real-time worden afgeboekt en waarbij uw cashflow en andere alerts continu bewaakt worden. Exact gaat zich hiervoor inzetten om de potentiele voordelen om te zetten in voordelen in de praktijk.

Zo zal Exact het mogelijk maken om facturen betaalbaar te stellen en betalingen te autoriseren binnen de administratie. Je hoeft dus niet meer naar een apart bankomgeving te gaan om dit te doen.

Daarnaast zullen er koppelingen komen met alle banken die PSD2 ondersteunen. Niet alleen met de huidige 3 of 4 bankkoppelingen. In je administratie heb je continu een actueel overzicht van al je betaalrekeningen, dit in één oogopslag.
Meer over Exact Software...