Forum Standaardisatie onderzoekt jaarlijks het gebruik van de standaarden van de ‘Pas toe of leg uit’-lijst. Het onderzoek richt zich op de vraag naar open standaarden in aanbestedingen, de toepassing in overheidsbrede voorzieningen en overig gebruik. Er werden 69 openbare aanbestedingen onderzocht. Per aanbesteding is vastgesteld welke open standaarden van toepassing waren en in hoeverre er om is gevraagd. Wat blijkt? Organisaties vroegen in de helft van de gevallen de relevante en verplichte open standaarden uit.

Veiligheid en kwaliteit
Het belang van open standaarden is groot. De overheid wil door middel van deze standaarden bijdragen aan veilig internet, toegankelijke overheidsinformatie, hoge kwaliteit van data en goede gegevensuitwisseling. Bovendien helpen open standaarden om te grote afhankelijkheid van individuele leveranciers te voorkomen.

Positieve uitkomsten
Uit het onderzoek blijkt dat de adoptie van standaarden langzaam de goede kant op gaat. In 2022 werden de open standaarden in 50% van de ICT-aanbestedingen uitgevraagd. Dat is een licht stijgende lijn. Er zijn overheidsorganisaties die het heel goed doen en organisaties die wat achterblijven. De 35 landelijke voorzieningen zoals DigiD en MijnOverheid voldoen grotendeels aan de eisen of er zijn concrete plannen om daar aan te voldoen.

Ruimte voor verbetering
Als organisaties in dit tempo doorgaan, duurt het nog lang voor het percentage uitgevraagde standaarden echt omhoog gaat. Daarnaast geven sommige open standaarden reden tot zorg.

Men vroeg digitale toegankelijkheid in 2022 minder vaak uit dan in 2021.
De veiligheidsstandaarden werden in de helft van de onderzochte gevallen gevraagd.
Standaarden gericht op gegevensuitwisseling werden bij de Rijksoverheid in 30% gevraagd.
Daarnaast blijkt dat de aandacht voor open standaarden na de gunning vermindert.

Meer informatie
Het gehele rapport is te vinden op de website van Forum Standaardisatie.