PSD2 - Payment Services Directive (2)

Woensdag 11 oktober 2023
Seminar RPA en robotic accounting

Robotic Process automation (RPA), Business Intelligence (BI), Artificial Intelligence (AI) in Business applicaties, Sustainability geïntegreerd in boekhoudsoftware, E-factureren, Open banking en de Gids boekhoudsoftware 2023 en innovaties.
Meer informatie en aanmelden.

Automatisch op de hoogte blijven?
Schrijf u in voor onze gratis nieuwsbrief.
 

Over Payment Service Directive 2 (PSD2)

Payment Service Directive 2 (PSD2) is een uitbreiding op PSD1 (Richtlijn voor betaaldiensten - 2007/64/EG). Mede vanwege de opkomst van internet en mobiele betalingen voldoet PSD1 niet meer. Zo zijn er een aantal innoverende betaalproducten en –diensten, zoals betaalinitiatiediensten of rekeninginformatiediensten die (nieuw) in PSD2 zijn opgenomen. 

Een belangrijk uitgangspunt van PSD2 is dat rekening- en betaalinformatie eigendom is van de rekeninghouder en niet van de bank.De rekeninghouder bepaalt dan ook wie toegang hebben tot betreffende informatie.

Nieuwe betaaldiensten
PSD2 introduceert twee nieuwe betaaldiensten:

1. Betaalinitiatiediensten (dienst 7); Betaalinitiatiedienstverleners, formeel aangeduid als PISP (Payment Initiation Service Provider), kunnen met toestemming van een rekeninghouder de opdracht geven een betalingstransactie uit te voeren vanaf zijn rekening. Bijvoorbeeld bij online aankopen bij een webwinkel.
    
2. Rekeninginformatiediensten (dienst 8); Rekeninginformatiedienstverleners, formeel aangeduid als AISP (Account Information Service Provider), kunnen met toestemming van een rekeninghouder toegang krijgen tot zijn betaalgegevens. Deze betaalgegevens kunnen rekeninginformatiedienstverleners ordenen waardoor een rekeninghouder beter inzicht krijgt in zijn betaalgegevens. Bijvoorbeeld ook vanuit meerdere rekeningen. Dit wordt in de praktijk ook wel Access to the Account (XS2A) genoemd. 
   
   Een belangrijk attentiepunt is dat de rekeninghouder wettelijk verplicht om de hiervoor genoemde toestemming elke 90 of 180 dagen weer opnieuw te verlenen. Per 25 juli 2023 is dit laatste 180 dagen.

Lees verder over PSD2...

Boekhoudkoppelingen en PSD2

Boekhoudkoppelingen zijn koppelingen tussen banken en boekhoudpakketten, waarbij, met toestemming van de rekeninghouder, rekeningmutaties automatisch uitgewisseld worden. Dus zonder dat sprake is van en derde partij.

Binnen PSD2 wordt gesproken de eerder genoemde XS2A (Access to the Account), waarbij derde partijen in staat gesteld worden toegang te krijgen tot betalingsinformatie m.b.t. bankrekeningen. Deze derde partijen (AISP’s) vormen dan de schakel tussen bank en boekhoudpakket. Dit laatste kan voor meerdere banken gelden, waardoor een leverancier van boekhoudsoftware niet (meer) met alle individuele banken direct hoeft te koppelen.

Als ontwikkeling in de markt zie je dat banken zelf ook (directe) boekhoudkoppelingen blijven aanbieden met uitgebreidere functionaliteit, zoals het aanbieden van automatische incasso’s. Dit laatste is dan bijvoorbeeld niet mogelijk via een AISP.

Op basis van een tweetal vragen en antwoorden daarop geeft De Nederlandsche Bank (DNB) aan in hoeverre PSD2 betrekking heeft op boekhoudkoppelingen. 

Vraag 1
Is PSD2 van toepassing indien een rekeninghouder zijn bank verzoekt aan een derde partij betaalgegevens te verstrekken of deze te mandateren betalingen te verrichten?

Antwoord:
Nee, er is geen sprake van dienst 8 indien de rekeninghouder aan zijn bank verzoekt om zijn betaalgegevens te delen met een derde partij. Van vergunningplichtige rekeninginformatiedienstverlening als bedoeld in dienst 8 van PSD2 is immers sprake als de rekeninghouder aan een derde partij vraagt om namens hem gegevens bij zijn bank op te halen en te bewerken zonder dat de rekeninghouder zijn bank daarover informeert en/of daartoe opdracht geeft. Deze derde partijen hebben daarvoor een vergunning als betaalinstelling van DNB nodig.

Het staat de bank vrij om de wijze van communiceren te kiezen met de derde partij. De bank kan daarbij onder haar eigen verantwoordelijkheid een speciale (technische) koppeling gebruiken. Daarbij mag gebruik gemaakt worden van de in het kader van PSD2 ontwikkelde API (technische koppeling).

De reguliere eisen ten aanzien van beheerste en integere bedrijfsvoering is van toepassing. De bank is dan ook gehouden te zorgen voor een veilige verbinding met de derde partij. Het is – anders dan bij vergunningplichtige activiteiten in de zin van dienst 8 van PSD2 - aan de banken zelf om op basis van een belangenafweging te bepalen of zij deze dienstverlening aan niet-vergunningplichtige derde partijen (nog) willen verrichten.

Vraag 2
Indien een rekeninghouder via zijn bank een derde partij, bijvoorbeeld een boekhoudkantoor, gemandateerd heeft om betalingen te verrichten, is dan sprake van dienst 7 van PSD2? Mag daarbij gebruik gemaakt worden van de voor PSD2 ontwikkelde API?

Antwoord:
Nee, er is geen sprake van dienst 7 indien de rekeninghouder aan zijn bank vraagt een derde partij, bijvoorbeeld een boekhoudkantoor, te mandateren om betalingen te verrichten via een speciaal kanaal. Immers, van betaalinitiatiedienstverlening als bedoeld in dienst 7 van PSD2 is alleen sprake als de rekeninghouder aan een derde partij vraagt om namens hem een betaling bij zijn bank te initiëren. Daarbij hoeft de rekeninghouder zijn bank niet te vragen om die derde partij daarvoor toestemming te geven. De bank mag gebruik maken van speciale (technische) koppelingen met de partij die het mandaat krijgt via de bank. De bank mag daarbij gebruik maken van de in het kader van PSD2 ontwikkelde API.

De reguliere eisen ten aanzien van beheerste en integere bedrijfsvoering zijn ook hier uiteraard van toepassing. De bank is gehouden te zorgen voor een veilige verbinding met de derde partij. Het is – anders dan bij vergunningplichtige activiteiten in de zin van dienst 7 van PSD2 - aan de banken zelf om op basis van een belangenafweging te bepalen of zij deze dienstverlening aan niet-vergunningplichtige derde partijen (nog) willen verrichten.
Bron DNB... 

Zie ook Wiki boekhoudsoftware, Betalingsverkeer, SEPA, PSD2 en boekhoudsoftware.  

Aanbevolen over PSD2

1. Payment Services Directive 2 (PSD2) nader uitgelegd (Exact Software);
2. "Wat houdt PSD2 in?" (De IT-jurist).

Informatie Europese Unie (EU):

1. Directive on Payment Services (PSD);
2. Bekijk de 'veelgestelde vragen' over de PSD2 en MIFs van de Europese Commissie.

Implicaties PSD2 voor verschillende sectoren
Enigma Consulting heeft in beeld gebracht van de implicatie van PSD2 zijn voor verschillende sectoren, te weten: financiële instellingen, innovatieve betaalinstellingen, aanbieders van passen, retailorganisaties en Europese banken. Lees het complete artikel "Implicaties PSD2 voor verschillende sectoren" van Enigma Consulting.

Access to the Account (XS2A)

XS2A stelt derde partijen in staat toegang te krijgen tot betalingsinformatie m.b.t. bankrekeningen. Innopay beschrijft dit als volgt "Enabling third party access to payment accounts for Payment Initiation and Account Information Services (‘XS2A’)". Lees ook het artikel "PSD2 XS2A: What you need to know about the Discussion Paper of the European Banking Authority" van Innopay.

XS2A heeft consequenties voor de wijze waarop administratieve software gegevens uitwisselt met banken met betrekking tot betalingsverkeer. Dit laatste is dan ook tevens de belangrijkste reden om PSD2 op te nemen als thema op deze website. 

Instant Payments

SEPA Instant Payments: losse betalingen die binnen enkele seconden verstuurd en bijgeschreven zijn binnen het bankensysteem. Deze ontwikkeling maakt dus geen deel uit van PSD2 (wordt regelmatig verondersteld), maar is een (nieuw) onderdeel van SEPA.

Aanbevolen

- Cash management
- Open banking, TMS en PMS
- SEPA
- Online betalingen
- Blockchain